Doarp oan See: Hoe cultuur Makkum versterkt

Cultuur verbindt: het brengt mensen samen, houdt verhalen levend en zet aan tot denken. Dat werd duidelijk tijdens de Visserijdagen in Makkum, waar theatercollectief Ruig van de Tichel de voorstelling Doarp oan See speelde: een eigentijdse bewerking van het verhaal over Makkum. “Door zulke verhalen hou je het karakter van het dorp in stand. Als ze doorverteld worden, blijft het leven,” vertelt bezoeker en échte Makkumer Libbe Terpstra. Precies dat is één van de redenen waarom het FIKS Omgevingsfonds besloot dit initiatief te steunen.

Voor én met Makkum

Voor theatermakers Silvan, Hedzer, Ida, Ben en Dick was vanaf het begin duidelijk: de voorstelling moest niet alleen over Makkum gaan, maar vooral vóór en mét Makkum worden gemaakt. Daarom trokken ze het dorp in, deden mee aan de plaatselijke pubquiz, repeteerden tussen de huizen en leenden spullen van bewoners. Silvan legt uit: “We wilden niet als buitenstaanders ‘even een voorstelling komen maken’. Je moet onderdeel worden van de gemeenschap. Pas dan krijg je verhalen die écht raken.”

Die aanpak werkte. Libbe en Mattie Terpstra zagen de ploeg dagelijks repeteren. “Dat is heel leuk,” vertelt Mattie. “Je leert ze echt kennen en bent benieuwd hoe alles samenkomt.”

 

Professioneel en herkenbaar

In slechts elf dagen schreef de ploeg het script, repeteerde intensief en regelde alle attributen. De voorstelling, gebaseerd op het boek van Hein F. Faber, kreeg een eigen toon waarin verandering, identiteit en verbondenheid centraal stonden, vaak met een humoristische of verrassende twist.

Hedzer: “Dankzij de steun van het FIKS Omgevingsfonds konden we het professioneel aanpakken. Het gaf ons de ruimte om precies te maken wat we wilden: een voorstelling die écht past bij het dorp en zijn verhalen.”

Een bijzondere plek, een gedeelde beleving

De voorstelling bleek een schot in de roos. Rondom de Leugenbolle — de iconische ontmoetingsplek in het hart van Makkum — verzamelden steeds meer mensen zich om samen het verhaal te beleven. Er werd gelachen om de humor, gezucht bij herkenbare verhalen en ontroerd geluisterd naar muziek en zang. De geluiden van de haven, zoals een luid toeterende stoomboot, leken bijna onderdeel van de voorstelling en versterkten de beleving.

Feest van herkenning

Voor Libbe was de voorstelling een reis terug in de tijd: “Wat we zagen heb ik zelf meegemaakt.” Vooral de scène met de veldwachter op de Noordwaard, knap gespeeld door twee acteurs op elkaars schouders, riep herinneringen op. Vroeger trok hij met vrienden stiekem het natuurgebied in, ook al was dat verboden: “Wij mochten er nooit komen, maar we gingen wel. Dan zat de opzichter achter ons aan, net als in de voorstelling.”

Die herkenning maakt de voorstelling extra waardevol. Verhalen worden opnieuw beleefd én doorgegeven aan de jeugd. “De jeugd ervaart Makkum nu heel anders. Door zo’n voorstelling voelen ze hoe het vroeger was.” Tegelijkertijd lieten de makers zien hoe het dorp is veranderd. Van vissersdorp vol tradities naar een plek met toerisme, nieuwe bewoners en een veranderende kust: mooie gespreksstof voor na afloop.

Meer dan een voorstelling

Het succes van Doarp oan See laat zien hoe belangrijk cultuur is voor Makkum. De voorstelling bracht bewoners samen, gaf lokale verhalen een podium en maakte mensen trots op hun dorp. Bovendien kregen dorpsbewoners zin om meer te doen met kunst en cultuur. “Er werd zelfs gesproken over een heel theaterfestival tijdens de Visserijdagen,” vertelt Hedzer. “Je voelt dat het enthousiasme overslaat. Mensen raken geïnspireerd en denken: dit kan dus, hier, in ons dorp!”

Waarom FIKS investeert in cultuur

Dit is precies waarom het FIKS Omgevingsfonds investeert in cultuur. Projecten als Doarp oan See laten zien hoe kunst mensen samenbrengt, verhalen levend houdt en bewoners inspireert. Bovendien geeft FIKS jonge makers de kans om zich te ontwikkelen én maakt het theater mogelijk op plekken waar dat minder vanzelfsprekend is. Zo bouwen we samen aan een sterkere, mooiere en meer verbonden IJsselmeerkust.